ნანა გეგეჭკორს ერთი უცნაური თილისმა აქვს. როდესაც ეუბნებიან, რომ რაიმე არ გამოუვა, მაშინვე რწმუნდება, რომ დასახულ მიზანს აუცილებლად მიაღწევს. მთავარია, საკმარისად მოინდომოს და ბარიერები შესაძლებლობებად გარდაქმნას.
ნანა გეგეჭკორი – ნიუ-იორკის მაიმონიდის ჰოსპიტალის ქართველი კარდიოლოგი – საზოგადოებამ ახლახან, სოციალური მედიით გაიცნო. ის საქართველოში კოვიდ ვითარების გაუარესებას გამოეხმაურა და აქტიურად ჩაერთო სამართავ კამპანიაში – ზურაბ გურულთან ერთად სახლში დარჩენილი კოვიდ-პაციენტებისთვის გზამკვლევი შეიმუშავა და საზოგადოებას ინფექციის ეფექტურად მართვის რეკომენდაციები გააცნო.
საჭიროება რომ არა, ალბათ, ნანა საჯაროდ არც გამოჩნდებოდა – ჩრდილში ყოფნა მისთვის სიმშვიდესთან ასოცირდება და ამ იდილიის დარღვევა არ სურს. არადა, მისი, ერთი შეხედვით, დაუჯერებელი ამბავი, შესაძლოა, ბევრისთვის შთამაგონებელი აღმოჩნდეს.
ნანა მეოთხე-მეხუთე კლასში იქნებოდა, აფხაზეთის ომი რომ დაიწყო და მის ოჯახს გალიდან თბილისში მოუწია გადაბარგება. ძველი, ლაღი ცხოვრებიდან ნანას მოგონებების გარდა, არაფერი დარჩა.
წერა კარგად ეხერხებოდა და ჟურნალისტობას აპირებდა. ვერასდროს წარმოედგინა, ერთ დღესაც, ექიმი თუ გახდებოდა. თანაც, თეთრხალათიანების ბავშვობიდან ეშინოდა, განსაკუთრებით, სტომატოლოგების.
14 წლის ასაკში კი მას ყველაფერი თავდაყირა დაუდგა – ნანას ახალგაზრდა მამა მოულოდნელად გულის შეტევით გარდაეცვალა. მოსმენილი ფრაზა, რომ ერთი აბი ნიტროგლიცერინითაც, ალბათ, შეიძლებოდა სიცოცხლის გადარჩენა, არ ასვენებდა. მაშინ ნანას საოცრად მოუნდა ექიმობა – სწორი დიაგნოზის დასმა და სწორი გადაწყვეტილებების მიღება. ასობით ახლობლის წინაშე მამას შეპირდა, რომ აუცილებლად ექიმი გახდებოდა.
უცნაური ნათქვამია, მაგრამ ამ ტრაგედიამ მას საკუთარი თავი აპოვნინა – დიდი შრომის ფასად, მამისთვის მიცემული პირობა აასრულა და ნიუ-იორკის ერთ-ერთი ყველაზე პრესტიჟული ჰოსპიტალის კარდიოლოგი გახდა. დღემდე თვლის, რომ ეს შედეგი ყველაზე დიდი სიმდიდრეა, რომლის მიღებაც მამისგან შეეძლო. თავის მიღწევებს სასწაულს არ მიაწერს, არამედ – ხანგრძლივ და თავდაუზოგავ შრომას დასახული მიზნისთვის.
როგორ დაიწყო თქვენი სამედიცინო კარიერა და რა სირთულეების გადალახვა მოგიწიათ საწყის ეტაპზე?
ექიმობა ძალიან მინდოდა, მაგრამ ოჯახი მეწინააღმდეგებოდა. სამედიცინო უნივერსიტეტი ყოველთვის ძალიან პრესტიჟულად ითვლებოდა და მასში მოხვედრა, ხშირად, დიდ თანხებსა და გავლენიან ნაცნობობასთან ასოცირდებოდა. ჩვენ ეკონომიურად ძალიან გვიჭირდა და არც საჭირო კონტაქტები გვყავდა. მაშინ ჩემნაირი ადამიანებისთვის სამედიცინოზე მოხვედრა, ფაქტობრივად, წარმოუდგენელი იყო. ამიტომ, დედაჩემმა ყველა ღონე იხმარა, რათა სამედიცინოზე ჩაბარება გადამეფიქრებინა – არ უნდოდა, იმედები გამცრუებოდა და გული მტკენოდა. მე და დედა შევთანხმდით, თუ პირველ წელს ვერ ჩავაბარებდი, მაშინ სხვა პროფესიას ავირჩევდი.
ეს იყო ჩემი პირველი გამარჯვება – უმაღლესი ქულებით ჩავირიცხე. მაშინ დავრწმუნდი, რომ დასახულ მიზანს აუცილებლად მიაღწევ, თუ გაცილებით მეტად იშრომებ და დაიხარჯები, ვიდრე ეს საჭიროდ შეიძლება მიგაჩნდეს.
უნივერსიტეტის დასრულების შემდეგ მოსკოვში გაემგზავრეთ. რატომ გადაწყვიტეთ საქართველოს დატოვება?
სწავლა რომ დავასრულე, გადავწყვიტე, თანამედროვე კარდიოლოგიას დავუფლებოდი. სამწუხაროდ, მაშინ საქართველოში ამის ასპარეზი არ იყო და ამიტომ ქვეყნის დატოვება მომიწია. დასავლეთში ვერ ვისწავლიდი – არც ინგლისური ვიცოდი და არც ამის ფინანსური სახსრები მქონდა. მოსკოვში გამგზავრება უფრო გამიმარტივდა და იქ ერთ-ერთ წამყვან კლინიკაში, ბაკულევის სახელობის გულ-სისხლძარღვთა ქირურგიის ცენტრში, მიმიღეს რეზიდენტურაში. იქვე ასპირანტურაში დარჩენის შემოთავაზებაც მივიღე. სწავლის საფასური მომიხსნეს და ასპირანტურის პირველივე წელს თანამშრომლადაც ამიყვანეს. ასე შემოვრჩი ამ კლინიკაში და ნაყოფიერი ცხრა წელიწადი გავატარე.
როგორ მოხვდით ამერიკაში, როგორ გარისკეთ აწყობილი კარიერის მიტოვება და ამერიკაში ყველაფრის ახლიდან დაწყება?
დისერტაციაზე მუშაობის პერიოდში, შემთხვევით ჩემს მომავალ მეუღლეს შევხვდი. ისიც აფხაზეთიდან დევნილია და ნიუ-იორკში ცხოვრობდა. შეუღლება რომ გადავწყვიტეთ, დიდი დილემის წინაშე აღმოვჩნდით. არ ვიცოდით, სად გვეცხოვრა, მოსკოვში თუ – ნიუ-იორკში. ბოლოს მაინც ნიუ-იორკზე შევჯერდით – ჩვენს მომავალს, ალბათ, სწორედ ამერიკაში შევუქმნიდით საუკეთესო საფუძველს.
გავაცნობიერე, რომ ამერიკაში ნულიდან ვიწყებდი. სამედიცინო ლიცენზიის მოსაპოვებლად, გამოცდები უნდა ჩამებარებინა, შემდეგ კი ახლიდან გამევლო რეზიდენტურა. ერთი შეხედვით, ეს ამოცანა ყველას წარმოუდგენლად ეჩვენებოდა. მაგრამ ბარიერების გადალახვა ჩემი სტიქია აღმოჩნდა.
რა ეტაპები გაიარეთ ამერიკაში დასამკვიდრებლად?
ორსულობისას ინგლისური ვისწავლე. შემდეგ კი, ჩემი ოჯახის დიდი ხელშეწყობით, წელიწადნახევარი გამოცდებისთვის ვემზადებოდი და საბოლოოდ, სამედიცინო ლიცენზიაც ავიღე. რეზიდენტობამდე ერთი ეტაპი მაშორებდა – აუცილებელი იყო სამ სხვადასხვა ექიმთან პრაქტიკის გავლა და ამერიკული კლინიკური გამოცდილების მიღება. ამიტომაც ჩემი აპლიკაციის სხვადასხვა ჰოსპიტალში დაგზავნა დავიწყე.
ერთ-ერთი მაუნთ საინაი იყო – ნიუ-იორკის ყველაზე პრესტიჟული კლინიკა. მაუნთ საინაიდან ნახევარ საათში გამომეხმაურნენ და მეორე დღესვე ინტერვიუზე დამიბარეს. ეს ჩემთვის პირველი ამერიკული ინტერვიუ იყო და ძალიან ვღელავდი – არ ვიცოდი, რა ტიპის შეკითხვები უნდა დაესვათ. საბედნიეროდ, ინტერნეტში “ფორბსის” სტატიას გადავაწყდი, რომელმაც კარგად დამაკვალიანა და ამიხსნა, თუ რა ხდება ინტერვიუების დროს და რა მოლოდინი აქვთ პოტენციურ დამსაქმებლებს.
მეორე დღეს მაუნთ საინაში, ნახევარ-ნახევარ საათიანი ინტერვიუ გავიარე ექვს ადამიანთან. სიმართლე გითხრათ, “ფორბსის” დღესაც მადლიერი ვარ – ზუსტად ისე ჩაიარეს გასაუბრებებმა, როგორც იმ სტატიაში იყო აღწერილი. ჩემი ნაცნობების რეკომენდაცია არ გავითვალისწინე და არ დავმალე, რომ ორი შვილის დედა ვიყავი. თუმცა გამიმართლა და ეს ინფორმაცია ჩემდა სასიკეთოდ მიიღეს. გარდა ამისა, მოიხიბლნენ ჩემი გადაწყვეტილებით – უკვე აწყობილი კარიერა განვითარების ახალი შესაძლებლობების ძიებით ჩამენაცვლებინა. თავიდან ჯაშუშიც კი გვეგონეო, მეხუმრებოდნენ.
ნამდვილად არ მეგონა, თუ მიმიღებდნენ, ამიტომ ჩემს თავს ვეუბნებოდი, უარი არ უნდა გეწყინოს-მეთქი. თუმცა ძალიან მალე დამირეკა პროგრამის დირექტორმა და მამცნო, რომ მაუნთ საინაში პრაქტიკანტად კი არა, პოსტ-სადოქტორო მკვლევარად დამამტკიცეს. ამ მხრივ, ნამდვილი ამერიკული ისტორია მაქვს. ზუსტად ორ დღეში გამაფორმეს. მართლა ვერ ვიჯერებდი ამ წარმატებას, მაგრამ გამარჯვებების კასკადი თურმე ჯერ კიდევ წინ მელოდა.
მაუნთ საინაში ჩემი ერთ-ერთი პროექტი ძალიან მოეწონათ და შემომთავაზეს, პოსტ-სადოქტორო კვლევის პარალელურად, მაუნთ საინას მაგისტრიც გავმხდარიყავი. სწავლის ღირებულება სრულად დამიფინანსეს და ორი წლის თავზე, პოსტ-სადოქტორო კვლევაც დავასრულე და მაგისტრატურაც. თან, ჩემმა სამაგისტრო ნაშრომმა წლის საუკეთესო თეზისის ჯილდოც მოიპოვა.
შემდეგ მოვხვდი რეზიდენტურაში, მაიმონიდის ჰოსპიტალში. რეზიდენტურის დამთავრებას კოვიდი დაემთხვა – ყველაზე მარტივი მესამე წელი ნამდვილად ყველაზე მძიმე, მაგრამ ამავდროულად პროფესიულად საინტერესო გამოდგა.
ზაფხულში, რეზიდენტურის დასრულების შემდეგ, კარდიოლოგიას დავუბრუნდი იმავე ჰოსპიტალში – არაამერიკელი ქალისთვის ამერიკაში კარდიოლოგად მუშაობის დაწყება საკმაოდ რთულია. სამწუხაროდ, მამაკაცს ყოველთვის შენზე მეტი „ქულა“ აქვს მხოლოდ იმიტომ, რომ ის მამაკაცია.
რამდენად რთული იყო და არის თქვენთვის კოვიდ-ინფექციასთან ბრძოლა?
ვითარების სიმძიმის მიუხედავად, ჩემი თვალები ნიღაბში და სათვალეებში სულ იცინიან. ოთხმოცდაათიანების უბედურებებმა ყინვაგამძლე ჯიშებად გვაქციეს ქართველები. ისეთ მძიმე სიტუაციასთან გასამკლავებლად, როგორიც პანდემიაა, საკმაოდ მომზადებული აღმოვჩნდი.
მართალია ჩვენს პროფესიაში სიკვდილი არც თუ ისე იშვიათი მოვლენაა და ექიმებმა ემოციების მოთოკვა ვისწავლეთ, თუმცა პანდემია ამ მხრივაც განსხვავებული შემთხვევა აღმოჩნდა. საწყის ეტაპზე ამოუცნობმა და არაპროგნოზირებადმა გარემომ ბევრ ექიმს წონასწორობა დააკარგვინა. ნაწილს ფსიქიატრის კონსულტაცია დასჭირდა, ნაწილმა კი სამსახურიც დატოვა.
იყო დრო, სახლში საერთოდ არ ვლაპარაკობდი. ხშირად ცრემლებამდეც მივდიოდი. აქტიური ვარჯიშითა და სამედიცინო ლიტერატურის გაცნობით ვებრძოდი სტრესს.
რამდენადაც ვიცი, თავადაც დაინფიცირდით ვირუსით. როგორ დაამარცხეთ კოვიდ-ინფექცია?
ახლახან დავინფიცირდი კორონავირუსით და საკმაოდ მძიმედ გადავიტანე ინფექცია. ფილტვების დიდი ნაწილი დამიზიანდა და სუსტად ვგრძნობდი თავს. ჩემმა კოლეგებმა ჰოსპიტალიზაცია შემომთავაზეს, თუმცა გამოკვლევები რომ გავიკეთე, სახლში მკურნალობა გადავწყვიტე. საქმე ისაა, რომ არ მაქვს თანმხლები დაავადებები და ჯანმრთელი ვარ. იგივე მოცემულობით, ჩემს ნებისმიერ პაციენტს სახლში გავუშვებდი.
სახლში ზუსტად ისე ვიმკურნალე, როგორც ჩემს გზამკვლევშია გაწერილი. სამედიცინო გადაწყვეტილებების მიღებისას, ყოველთვის კვლევებს ვეყრდნობი. ამ შემთხვევაში, კვლევითი მონაცემები აშკარად მეუბნებოდნენ, რომ არც ერთი ძლიერი პრეპარატი არ მესაჭიროებოდა. სახლში მკურნალობით დავამარცხე ვირუსი.
გაქვთ თუ არა რაიმე საიდუმლო, რაც წარმატების მიღწევაში გეხმარებათ?
ჩემი ერთ-ერთი საიდუმლო ჩემზე ჭკვიან ადამიანებთან კონტაქტია. ვფიქრობ, პროფესიული თუ პიროვნული თვითგანვითარებისთვის კოლეგებთან და სხვა საინტერესო ადამიანებთან აზრთა მიმოცვლაა საჭირო. მართალია ამერიკაში საკმაოდ დიდი კონკურენციაა, მაგრამ მე არავის მეტოქე არ ვარ. ჩემთვის ერთადერთი ორიენტირი საკუთარი თავია.
ვფიქრობ, რომ წარმატების მისაღწევად ყველაზე მნიშვნელოვანი შრომაა. ჩემს თავს საშუალო შესაძლებლობების მქონე, მაგრამ უზომოდ შრომისმოყვარე ადამიანად მივიჩნევ. ეს არის ის, რამაც აქამდე მომიყვანა. ყოველთვის თანაბრად ვარ მზად გამარჯვებისთვისაც და დამარცხებისთვისაც. მწამს, რომ ადამიანის შესაძლებლობებს საზღვარი არ აქვს. იმისიც ღრმად მწამს, რომ ნებისმიერ საშუალო შესაძლებლობების ადამიანს შეუძლია მწვერვალების დაპყრობა. ჩემს შვილებსაც ამას ვასწავლი – შეუძლებელს შეძლებთ დიდი სურვილისა და მონდომების ხარჯზე.
ახლახან ნანა ვენეციაში კარდიოლოგების ერთ-ერთ ყველაზე დიდ და პრესტიჟულ კონფერენციაზე მოხსენებით გამოვიდა. გალში, მეოთხე კლასელი ნანასთვის ვინმეს რომ ეწინასწარმეტყველებინა ეს მოვლენა, ვერაფრით დაიჯერებდა. ნანამ სირთულეები შესაძლებლობად გადააქცია და ერთგვარ წარმატების თილისმადაც მონათლა. ამგვარად, ყველაზე დაუჯერებელი ამბავიც კი, სინამდვილედ აქცია.